Dostępność architektoniczna obiektu rozumiana jest jako, zapewnienie osobie ze szczególnymi potrzebami możliwości poruszania się w jego przestrzeni możliwie najbardziej samodzielnie i korzystania z jego funkcjonalności. Oznacza to także pozbawione barier przestrzenie wokół budynku, m.in. parkingi, chodniki, miejsca odpoczynku i wejścia.
Zgodnie z Ustawą o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami dostępność realizowana jest poprzez stosowanie projektowania uniwersalnego i racjonalnych usprawnień.
"Uniwersalne projektowanie" oznacza projektowanie produktów, środowiska, programów i usług w taki sposób, by były użyteczne dla wszystkich, w możliwie największym stopniu, bez potrzeby adaptacji lub specjalistycznego projektowania. „Uniwersalne projektowanie” nie wyklucza pomocy technicznych dla szczególnych grup osób niepełnosprawnych, jeżeli jest to potrzebne.
"Racjonalne usprawnienie" oznacza konieczne i odpowiednie zmiany i dostosowania, nie nakładające nieproporcjonalnego lub nadmiernego obciążenia, jeśli jest to potrzebne w konkretnym przypadku, w celu zapewnienia osobom niepełnosprawnym możliwości korzystania z wszelkich praw człowieka i podstawowych wolności oraz ich wykonywania na zasadzie równości z innymi osobami.
Zgodnie z Art. 6 Ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami podmiot publiczny jest zobowiązany do zapewniania co najmniej minimalnych wymagań w kontekście dostępności architektonicznej:
Art. 6. Minimalne wymagania służące zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami obejmują:
1) w zakresie dostępności architektonicznej:
- a) zapewnienie wolnych od barier poziomych i pionowych przestrzeni komunikacyjnych budynków,
- b) instalację urządzeń lub zastosowanie środków technicznych i rozwiązań architektonicznych w budynku, które umożliwiają dostęp do wszystkich pomieszczeń, z wyłączeniem pomieszczeń technicznych,
- c) zapewnienie informacji na temat rozkładu pomieszczeń w budynku, co najmniej w sposób wizualny i dotykowy lub głosowy,
- d) zapewnienie wstępu do budynku osobie korzystającej z psa asystującego, o którym mowa w art. 2 pkt 11 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 573 i 1981 oraz z 2022 r. poz. 558, 1700 i 1812),
1. e) zapewnienie osobom ze szczególnymi potrzebami możliwości ewakuacji lub ich uratowania w inny sposób;
Najważniejsze akty prawa krajowego regulujące kwestie dostępności architektonicznej
Poza normami prawnymi, które w obszarze dostępności architektonicznej pozostawiają wiele przestrzeni do interpretacji istnieje szereg wytycznych i standardów prezentujących wzorce gotowych rozwiązań. W zależności, m.in. od źródła finansowania konkretnej inwestycji i koniecznych do wdrożenia wytycznych w zakresie kwalifikowalności kosztów (dotyczy między innymi z Funduszy Europejskich) zastosowanie mogą mieć dodatkowe regulacje.
Realizacje w ramach projektu "Akademia Dostępności"
Inwestycje zwiększające dostępność architektoniczną AGH zrealizowane w ramach projektu: „Akademia Dostępności – zwiększenie potencjału AGH w zakresie wsparcia osób z niepełnosprawnościami”